Tổng hợp các văn bản thông báo rút kinh nghiệm của các Viện kiểm sát nhân dân các cấp trong lĩnh vực kinh doanh thương mại

VĂN BẢN VÀ  CƠ QUAN BAN HÀNH

BAN HÀNH

(Viện 4)

– Bỏ sót, không xác định những người nhận chuyển nhượng cổ phần vào tham gia tố tụng là người…LQ.

-Thụ lý xét xử vượt quá yêu cầu khởi kiện, vi phạm K1 Điều 5 BLTTDS;

– Buộc làm thủ tục hồ sơ đăng ký trụ sở công ty là trái thẩm quyền của Tòa án.

– Không đình chỉ phần yêu cầu khởi kiện đã rút.

– Không hướng dẫn bị đơn làm yêu cầu phản tố…, vi phạm quy định về xác minh, thu thập, đánh giá chứng cứ.

(Hải Phòng)

2. Không xem xét thẩm định sự tồn tại của tài sản thế chấp là động sản trước khi tuyên phát mại

3. Xác định thiếu người tham gia tố tụng

1.Vi phạm thủ tục tố tụng do không xác định được vụ hay việc kinh doanh, thương mại dẫn đến áp dụng sai quy định của pháp luật

2.Vi phạm do xác định sai tư cách người tham gia tố tụng, không đưa đầy đủ người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan vào tham gia tố tụng; xác định nhân chứng là pháp nhân không đúng quy định, nhân chứng phải là thể nhân; không đưa người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng của đương sự đã chết vào tham gia tố tụng

3. Vi phạm trong việc xác minh thu thập chứng cứ: không tiến hành định giá, thẩm định tài sản đầu tư trên diện tích kho bãi cho thuê dẫn đến khó khăn trong việc thi hành án; không xem xét làm rõ số tiền vốn góp được trả lại cho thành viên góp vốn; không thu thập điều lệ công ty để làm rõ việc chuyển nhượng phần vốn góp của thành viên công ty; tuyên phát mại tài sản thế chấp là nhà trên đất nhưng không xem xét thẩm định nguồn gốc và thời điểm xây dựng, không tuyên người sinh sống trên thửa đất có phải di dời khi phát mại tài sản hay không gây khó khăn trong việc thi hành án

4. Vi phạm trong việc áp dụng pháp luật: đình chỉ giải quyết vụ án do nguyên đơn vắng mặt nhưng chưa có ý kiến của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan (đối với án thụ lý giải quyết lại sau khi có QĐ Giám đốc thẩm); đình chỉ việc công nhận và cho thi hành phán quyết của trọng tài do người yêu cầu không cung cấp được địa chỉ và nơi có tài sản tại Việt Nam của người phải thi hành là chưa đúng.

5. Vi phạm trong việc nhận định và đánh giá chứng cứ không đúng: Tuyên ấn định thời hạn trả nợ khi các đương sự không có thỏa thuận không đúng với quy định về thi hành án; không đình chỉ phần yêu cầu khởi kiện đã rút; không xác định lỗi và hậu quả của hợp đồng vô hiệu

– người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng; pháp nhân; thể nhân

– yêu cầu giao trả mặt bằng; định giá tài sản đầu tư trên đất thuê

– chuyển nhượng vốn góp

– xác định địa điểm nơi có tài sản tại Việt Nam

2. Khoản dư nợ tranh chấp không có trong danh sách chủ nợ theo quyết định mở thủ tục phá sản đối với bị đơn. Việc giải quyết tranh chấp về hợp đồng tín dụng không liên quan đến việc mở thủ tục phá sản nhưng Tòa án áp dụng quy định về việc xác định tiền lãi theo luật phá sản là không chính xác

(Vụ 10)

1. Xác định người đại diện của công ty trong trường hợp chưa có người đại diện theo pháp luật thay thế, chưa làm thủ tục thay đổi đăng ký kinh doanh (xác định 04 thành viên Công ty là người đồng đại diện của Công ty tham gia tố tụng là có căn cứ)

2. Xác định trường hợp được nhận lại tiền chuyển nhượng vốn góp

3. Xác định tư cách thành viên công ty và sự định đoạt, sử dụng phần vốn góp

– Đối tượng là tài sản được ủy quyền trong hợp đồng ủy quyền không đúng với tài sản thực tế

Tài sản thế chấp không đúng với thực tế

2. Không thụ lý giải quyết yêu cầu phản tố về vấn đề phạt hợp đồng do vi phạm tiến độ thi công

3. Không xử lý tiền tạm ứng chi phí giám định

2. Việc xử lý tài sản thế chấp: hủy một phần hợp đồng thế chấp đối với phần tài sản không thuộc sở hữu của người thế chấp là không đúng pháp luật.

Hợp đồng thế chấp, thế chấp tài sản trên đất có nhà thuộc sở hữu của người khác

2. Ngân hàng tự ý điều chỉnh giá khởi điểm của tài sản thế chấp thấp hơn giá thỏa thuận của các bên, vi phạm nghiêm trọng nội dung đã thỏa thuận nhưng Tòa án nhận định việc bán đấu giá của Ngân hàng đúng quy định của pháp luật là không phù hợp, trái nguyên tắc tôn trọng sự tự nguyện thỏa thuận

3. Không xem xét chi phí bán đấu giá, chi phí thẩm định, chi phí liên quan…

2. Không tạm đình chỉ vụ án khi có căn cứ; không tiến hành thủ tục nhập vụ án để giải quyết toàn diện, đầy đủ làm ảnh hưởng đến quyền lợi của các đương sự

3. Không giải quyết hậu quả khi tuyên hợp đồng vô hiệu

4. Vi phạm trong việc thu thập, đánh giá tài liệu, chứng cứ

2. Áp dụng hướng dẫn giải quyết tranh chấp về hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất để đánh giá, giải quyết tranh chấp về mặt bằng cho thuê  là không phù hợp

2. Xác định lỗi của các bên không phù hợp với thỏa thuận của các đương sự và quy định của pháp luật

Ghi chú: VKSTC ban hành TBRKN số 286/TB-VKSTC ngày          28/4/2020 à Xem số thứ tự 51 (Ctrl+click)

(vụ KNV-Cửu Long)

2. Hiện trạng tài sản thế chấp không đúng với nội dung thỏa thuận tại Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự

2. Vi phạm trong việc tính toán, xác định số tiền bảo hiểm phải thanh toán

2, Quyết định của Tòa án gây mâu thuẫn trong việc xử lý tài sản thế chấp (Tòa đã tách phần tài sản thế chấp để giải quyết bằng vụ án khác. Tuy nhiên lại tuyên phát mại tài sản trong trường hợp tài ản khác không đủ để thi hành án)

2. Tòa án cấp sơ thẩm không thu thập sổ đăng ký cổ đông để xem xét, đánh giá việc chuyển nhượng cổ phần là thiếu sót.

3. Không thu thập lời khai của người đại diện cho cổ đông là pháp nhân về việc tham gia dự họp Đại hội đồng cổ đông khi có mâu thuẫn trong lời khai của các bên.

4. Tòa án cấp sơ thẩm tuyên trả 11.000 cổ phần (tương ứng 11% vốn điều lệ công ty) cho cổ đông trong khi vốn điều lệ của công ty chưa được xác định do đang trong quá trình xem xét cấp lại giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, gây khó khăn cho việc thi hành án, ảnh hưởng đến quyền lợi  của đương sự.

4. Không đánh giá, xác định rõ và giải quyết cụ thể đối với yêu cầu khởi kiện, yêu cầu phản tố của đương sự.

5. Chưa xác định rõ thời điểm phát sinh tranh chấp để làm căn cứ xác định nghĩa vụ chậm thanh toán.

6. Chưa xem xét việc vi phạm quy định về đầu tư ngoài ngành đối với tổ chức tín dụng.

2. Sai sót trong việc tính toán khoản tiền bảo hiểm

3. Vi phạm trong việc xác định địa vị tố tụng (xác định chi nhánh… là đương sự không đúng)

4. Vi phạm trong việc tuyên lãi suất chậm thanh toán.

(Vụ 10)

1. Đưa thiếu người tham gia tố tụng, xác định sai địa vị của người tham gia tố tụng

2. Không giải quyết hậu quả của hợp đồng vô hiệu

3. Tính sai số tiền gốc và lãi theo hợp đồng tín dụng

4. Xử lý tài sản thế chấp chưa đúng quy định của pháp luật

5. Tuyên chi phí tố tụng (thuê Luật sư) trong khi đương sự không có thỏa thuận

6. Vi phạm các quy định về việc tống đạt các văn bản tố tụng

7. Vi phạm trong việc xác định người đại diện của doanh nghiệp khi người đại diện theo pháp luật đã chết

2. Vi phạm trong việc xác định việc ký hợp đồng bảo đảm cho nghĩa vụ phát sinh trong tương lai là vi phạm pháp luật, không thông báo về việc thay đổi tài sản bảo đảm và không được sự đồng ý của người thế chấp.

3.Không thu thập tài liệu chứng cứ theo yêu cầu của đương sự để xác định hạn mức nghĩa vụ được bảo đảm của tài sản thế chấp

(Hải Phòng)

2. Xác định sai giá trị của hàng hóa bị tổn thất

Vận chuyển gạo,

đòi bồi thường thiệt hại về hàng hóa theo hợp đồng vận chuyển

1. Vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng dân sự:

1.1. Vi phạm do không đưa người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan vào tham gia tố tụng: Thỏa thuận phát mại tài sản đối với tài sản đã được kê biên để thi hành án trả cho người khác nhưng không đưa họ vào tham gia tố tụng.

1.2. Vi phạm trong việc đình chỉ giải quyết vụ án: đình chỉ vụ án trong khi chưa xác định đủ người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong vụ án và xem xét quan điểm của bị đơn, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan

1.3. Tòa án không tiến hành xem xét thẩm định tại chỗ tài sản thế chấp dẫn đến bỏ sót người tham gia tố tụng.

2. Vi phạm nghiêm trọng trong việc thu thập, đánh giá chứng cứ và áp dụng pháp luật.

2.1. Vi phạm về thu thập, đánh giá chứng cứ.

2.2. Tòa án cấp phúc thẩm đánh giá chứng cứ không chính xác nên hủy án sơ thẩm không đúng pháp luật.

2.3. Vi phạm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật.

Vượt quá phạm vi nghĩa vụ bảo đảm, xác định hợp đồng vô hiệu không đúng

(Hải Phòng)

2. Chấp nhận khoản tiền lãi phạt chậm trả trái quy định của pháp luật

3. Không xác định trách nhiệm trả tiền gốc và tiền lãi cụ thể theo hạn mức nghĩa vụ được bảo đảm của tài sản thế chấp

Không đưa người đại diện theo pháp luật của công ty vào làm người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan khi có quan điểm người đại diện theo pháp luật ký hợp đồng vượt quá thẩm quyền; cùng một nội dung nhưng có nhiều hợp đồng ký tại nhiều thời điểm và chủ thể khác nhau nhưng chưa được xác minh làm rõ…

2. Chưa làm rõ chức vụ, tư cách của cá nhân tham gia ký hợp đồng đại diện cho công ty tại thời điểm ký kết;

3. Tài liệu photo không được công chứng, chứng thực

4. Không thu thập các biên bản giao nhận hàng hóa, xác minh chữ ký, con dấu của các bên mua bán

5. Không đưa người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan vào tham gia tố tụng.

Ghi chú: VKSTC ban hành TBRKN số 931/TB-VKSTC ngày 30/11/2020 à Xem số thứ tự 63 (Ctrl+click)

(vụ KENANGA-Đông Á)

2. Chưa thu thập tài liệu chứng cứ về việc thực hiện các nghĩa vụ tài chính, nộp thuế, trích quỹ… của công ty trước khi xem xét việc chia lợi nhuận; chưa xác định rõ phần lợi nhuận đã chi trả cho thành viên công ty

2. Về thu thập tài liệu chứng cứ trong vụ án: chưa thu thập tài liệu làm rõ việc chuyển nhượng cổ phần giữa các thành viên công ty và các cá nhân khác

– Căn cứ vào chứng thư thẩm định để buộc bị đơn phải thanh toán các hạng mục không phải thực hiện theo hợp đồng đã ký là chưa đủ căn cứ

– Xác định giá trị còn phải thanh toán không dựa trên cơ sở khối lượng thi công thực tế đã được thẩm định theo chứng thư thẩm định là không đúng

2. Thiếu sót trong việc tuyên hợp đồng vô hiệu nhưng không tuyên hủy hợp đồng thế chấp

3. Bản án phúc thẩm tuyên hủy một phần nội dung của bản án sơ thẩm liên quan đến việc xem xét lại hợp đồng tín dụng nhưng giữ nguyên phần quyết định về xử lý phát mại tài sản bảo đảm là không đúng vì chưa xác định được tính hợp pháp của hợp đồng tín dụng.

2. Xác định sai cách tính và thời điểm tính lãi chậm trả

1. Vi phạm về thời hạn gửi Bản án, quyết định cho VKS cấp trên

2. Vi phạm trong việc xác định phạm vi bảo đảm của tài sản thế chấp

3. Vi phạm trong việc xác định án phí

2. Vi phạm về chỉ định trọng tài viên SIAC do chưa hỏi ý kiến các bên tranh chấp.

(Vụ 10)

2. Xác định chi phí cho 52 ngày tàu chờ và tính lãi của số tiền chi phí đưa tàu về Việt Nam không đúng

3. Xác định sai thời điểm tính lãi

4. Quy đổi số tiền công nợ từ ngoại tệ thành tiền Việt Nam không đúng quy định

Tài sản đảm bảo của khoản vay được hình thành do người thế chấp nhận chuyển nhượng của người khác, hợp đồng chuyển nhượng đất đã bị hủy bằng bản án hình sự , do đó việc thế chấp không còn giá trị pháp lý nhưng Tòa án cấp sơ thẩm vẫn chấp nhận phát mại tài sản thế chấp

(vụ KNV-Cửu Long)

2. Hợp đồng thế chấp chỉ thế chấp công trình nhà xưởng trên đất Nhà nước cho thê trả tiền thuê đất hàng năm nhưng Tòa án tuyên phát mại cả quyền sử dụng đất là không đúng

3. Không đưa những người đang quản lý, sử dụng tài sản gắn liền với đất thế chấp (thuê/mượn tài sản trên đất) vào tham gia tố tụng là có thiếu sót)

2. Vi phạm của Tòa án về thông báo nộp tạm ứng án phí trong giải quyết vụ án “Tranh chấp giữa công ty với thành viên công ty” và vụ án “Tranh chấp hợp đồng tín dụng”

1. Vi phạm trong thủ tục tố tụng:

1.1. Đình chỉ vụ án không đúng pháp luật do nguyên đơn không được gửi giấy triệu tập đúng địa chỉ dẫn đến việc vắng mặt tại phiên tòa.

1.2. Vi phạm trong việc ra quyết định công nhận sự thỏa thuận: chưa làm rõ căn cứ để công nhận sự thỏa thuận

1.3. Đưa thiếu người tham gia tố tụng và chưa xác minh làm rõ tư cách tham gia tố tụng của bị đơn

2. Vi phạm nghiêm trọng trong việc thu thập, đánh giá chứng cứ:

2.1. Tòa án cấp sơ thẩm đánh giá chứng cứ không chính xác

2.2. Tòa án cấp phúc thẩm đánh giá chứng cứ không chính xác nên sửa án sơ thẩm không đúng

2. Thiếu sót trong việc thu thập, đánh giá chứng cứ, xử buộc bị đơn phải trả cả khoản tiền lãi chồng lãi trái quy định của pháp luật

2. Chưa thu thập đầy đủ căn cứ để xác định giá trị trượt giá của hợp đồng thầu phụ và tính lãi chậm trả

(Vụ 10)

2. Đương sự không đưa ra được chứng cứ chứng minh cho yêu cầu của mình nhưng Tòa án vẫn nhận định vụ việc theo lời trình bày của đương sự

3. Vụ án chỉ tranh chấp số lượng cổ phần, không tranh chấp giá trị cổ phần, Tòa án xác định án phí có giá ngạch là không đúng quy định của pháp luật.

2. Xác định thiếu người tham gia tố tụng

3. Thiếu sót trong việc thu thập, đánh giá chứng cứ dẫn đến việc không phát hiện hợp đồng thế chấp vô hiệu do lừa dối, công nhận hiệu lực của hợp đồng và tuyên phát mại tài sản làm ảnh hưởng đến quyền lợi của các đương sự

(Vụ 10)

2. Rút kinh nghiệm trong việc áp dụng pháp luật để xác định hợp đồng vô hiệu và giải quyết hậu quả pháp lý của hợp đồng vô hiệu

(Vụ KENANGA-Đông Á)

2. Chưa xác minh về tình trạng hoạt động của công ty

3. Tuyên phát mại toàn bộ tài sản thế chấp, không tuyên trả lại phần giá trị vật kiến trúc cho người đầu tư, tạo lập làm xâm phạm đến quyền lợi của người có tài sản trên đất

4. Vi phạm trong việc xác định phạm vi của tài sản thế chấp

2. Tuyên lãi chậm thi hành án không đúng

– Thực hiện quyền kháng nghị

– Thực hiện quyền yêu cầu, kiến nghị

– Hoạt động của KSV khi tham gia phiên tòa, phiên họp

– Việc sử dụng các biểu mẫu tố tụng, nghiệp vụ

– Lập hồ sơ kiểm sát và cập nhật sổ nghiệp vụ

2. Không tuyên nghĩa vụ chịu án phí đối với phần yêu cầu khởi kiện không được chấp nhận của nguyên đơn

2. Vi phạm về thời hạn gửi bản án cho VKS cấp trên trực tiếp

2. Không đình chỉ xét xử, tuyên án đối với vụ án đã được giải quyết bằng một bản án khác đã có hiệu lực pháp luật, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng

3. Vi phạm về thời hạn gửi bản án cho VKS cấp trên trực tiếp

(Vụ 10)

(Vụ 10)

Bản án phúc thẩm không sửa án mà tuyên hủy để trả hồ sơ cho cấp sơ thẩm giải quyết lại là chưa đúng căn cứ.